حالا وقت نابودی گنبد آهنین با «هرمز۱» است
از زمان نبرد انگلستان در تابستان ۱۹۴۰ میلادی در جنگ جهانی دوم، اهمیت رادار به شکل خاصی توسط تمامی کشورهای صاحب تکنولوژی درک شد و صاحبان تکنولوژی در این بخش سریعا به سمت طراحی و ساخت انواع رادارها رفتند، اما از همان زمان نیز کشورهای صاحب تکنولوژی بهدنبال راههایی برای غلبه بر رادارها بودند.
در طول سالهای بعد، روشهای گوناگونی برای مقابله با رادارها استفاده شد که میتوان از آن میان به حرکت جنگندههای مهاجم در ارتفاع پایین برای در امان ماندن از امواج رادار، استفاده از سامانههای جنگ الکترونیک برای کور کردن رادارها و بهرهگیری از فناوریهای پنهانکاری اشاره کرد.
اما راه دیگر در مبارزه با سامانههای راداری استفاده از موشکهای ضد رادار بود که هنوز هم استفاده از آن در ارتشهای مختلف جهان متداول است. در ابتدا باید دید اصولا موشک ضد رادار چیست و دارای چه مزیتهایی است؟
به زبان ساده، موشک ضد رادار سلاحی است که از امواج رادار بهمنظور ردیابی بهره برده و به سمت منبع انتشار این امواج حمله میکند. به همین دلیل است که در زبان انگلیسی و در بسیاری از ترجمههای فارسی، با واژه موشکهای ضد تشعشع رو به رو میشویم.
اولین کاربرد گسترده موشکهای ضد رادار به زمان جنگ ویتنام باز میگردد.
«اصولا یک موشک ضد رادار و یا به عبارت سلاحی با قابلیت آشیانهیاب راداری از امواج ساطع شده از رادار و سیستمهای جنگ الکترونیک خود دشمن برای یافتن و حمله به آن بهره میبرد. این در حالی است که در زمان استفاده از جستجوگر رادار خودی، شما باید هدف را با استفاده از رادار خود شناسایی و بر روی آن قفل کرده و شلیک کنید. اما در زمان استفاده از موشکهای ضد رادار میتوان در حالت جستجوی غیر فعال منتظر امواج راداری دشمن شده و موشک مورد نظر را به سمت منبع آن پرتاب کرد.»
ورود هرمز به سازمان رزم سپاه
اما نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دستاوردی بسیار جالب که به نوعی در نوع خود در جهان مشابهی ندارد موشک ضد رادار بالستیکی را با نام هرمز -۱ رونمایی کرد.
در دنیا تا قبل از رونمایی از این موشک، هیچ موشک بالستیک ضد رادار در نیروهای مسلح دنیا وجود نداشته یا حداقل هیچ ارتشی اقدام به اعلام این موضوع یا تلاش برای ساخت آن نداشته است.
اما هرمز ۱ دارای چه مزایای و ویژگیهای خاصی است؟
موشک هرمز ۱ بر خلاف موشکی مثل خلیج فارس که از هدایت اپتیکی بهره میبرد و یا موشک فاتح ۱۱۰ که از یک جستجوگر راداری استفاده میکند، از جستجوگرهای امواج راداری بهره برده و در به منبع انتشار آنها حمله میکند.
موشکهای بالستیک در این برد معمولا تا ارتفاع حدودا ۶۰ کیلومتری بالا رفته و سپس حرکت به سمت هدف را آغاز میکنند. در این ارتفاع دمای هوا در حدود منفی ۱۳ درجه سانتیگراد بوده و سرعت صوت نیز در این ارتفاع در حدود ۳۲۳ متر بر ثانیه و یا به عبارتی ۱۱۶۳ کیلومتر بر ساعت است.
با رسیدن به سرعت ۵ ماخ، در حقیقت سرعت موشک مورد نظر به حدود ۵۸۱۵ کیلومتر در ساعت میرسد. این سرعت در واحد متر بر ثانیه، در حدود ۱۶۰۰ متر بر ثانیه است و این بدین معنا است که موشک مورد نظر با این سرعت در زمانی برابر با ۱۸۷ ثانیه یا به عبارت ۳ دقیقه و ۷ ثانیه به هدف خود در فاصله ۳۰۰ کیلومتری میرسد.
وزن سر جنگی این موشک بهطور رسمی اعلام نشده است، اما با توجه به شباهت آن به خانواده موشکهای فاتح ۱۱۰ و همچنین موشک خلیج فارس، میتوان وزن سرجنگی این موشک را در حدود ۶۰۰ الی ۶۵۰ کیلوگرم تخمین زد.
این وزن سرجنگی به همراه سرعت بالای موشک در هنگام برخورد هرمز-۱ را برای هر هدف به یک کابوس واقعی بدل میکند. همانگونه که در تصاویر مربوط به آزمایش این موشک نیز مشخص شد هرمز – ۱ توانسته است کانتنری به طول تنها ۶ متر را که راداری بر روی آن نصب شده بود را منهدم کند که دقت و عملکرد فوقالعادهای محسوب میشود.
یکی از هدفهای بالقوه این موشک، میتواند سامانه دفاع هوایی مشهور و پرادعای پاتریوت باشد.سامانه پاتریوت که در حال حاضر ستون فقرات پدافند هوایی آمریکا و متحدانش را تشکیل داده، میتواند با طیفی از اهداف هوایی مثل هواپیماهای رزمی، پهپادها و موشکهای بالستیک و کروز درگیر شود. موشک پاتریوت بر خلاف تبلیغات گستردهای که در مورد آن شده است دارای نقاط ضعفی هم هست که از جمله آن میتوان به از کار افتادن سامانه نرمافزاری آن در هنگام پردازش حجم بالای اطلاعات، چندین مورد سرنگون کردن هواپیماهای خودی در جریان عملیات طوفان صحرا و عدم موفقیت در برابر موشکهای اسکاد عراقی در همان جنگ اشاره کرد.
در هر حال پاتریوت تحت چندین مرحله ارتقاء قرار گرفته و امروزه به عنوان PAC-۳ در حال خدمت است.
اما چند نکته در مورد پاتریوت وجود دارد که آن را در برابر سامانهای مثل هرمز – ۱ آسیبپذیر میکند. اولا که سامانه پاتریوت از چندین بخش مختلف تشکیل شده و از تحرک کافی برخوردار نیست. بر اساس اطلاعات موجود، این سامانه برای تغییر جهت و عوض کردن محل استقرار خود به ۳۰ دقیقه زمانی نیاز دارد، در حالی که موشک هرمز ۱ مسافت ۳۰۰ کیلومتر را در حدود ۳ دقیقه طی میکند.
رادار و پرتاب گر موشک پاتریوت
برد درگیری موشک پاتریوت در حدود ۱۶۰ کیلومتر و ارتقاع درگیری آن ۲۴ کیلومتر است. این بدین معنا است که خود موشک پاتریوت از زمان رصد موشک هرمز – ۱ تا لحظه برخورد آن تقریبا تنها ۱. ۵ دقیقه فرصت دارد. فراموش نکنیم که سامانه پاتریوت باید هدف خود را کشف، رهگیری کرده و سپس روی آن قفل کرده و موشکهای خود را به سمت آن شلیک کند. فرآیندی که خود نیز تا حدودی زمانبر است.
یکی از نکات مثبت در مورد موشکهای ضد رادار این است که این سامانهها در بسیاری از مواقع دشمن را مجبور میکنند که رادارهای خود را خاموش کرده تا موقعیت خود را در اصطلاح لو ندهند. این مسئله خود نیز یک نکته مثبت برای طرف مقابل محسوب شده و به نوعی شکافی را در سپر دفاعی طرف مقابل ایجاد میکند.
در این شرایط موشکهای دیگر مثل فاتح ۱۱۰ میتوان برای حمله به هدف مورد نظر استفاده کرد.
هدف دیگری که میتوان بر ضد آن از موشک هرمز ۱ استفاده کرد، شناورهای نظامی هستند. فراموش نکنیم که موشک هرمز -۱ یک موشک ضد رادار است و به دنبال امواج راداری حرکت میکند. سردار حاجیزاده خود در این مورد میگوید: «هرمز ۱ ضد رادار است و میتواند رادارهای روی ناو هواپیمابر یا یک سایت پاتریوت در خشکی و یا یک سایت راداری جستجوگر را منهدم کند.»
این مسئله به این معنا است که نوع هدف برای هرمز-۱ مطرح نیست و این موشک بهدنبال امواج راداری به هر هدفی، چه بر روی خشکی و چه سطح آب حمله میکند.
تمامی رادارهای فوق که وظیفه کشف و شناسایی و جستجوی محیط اطراف ناوهواپیمابر را بر عهده دارند از گونه رادارهای فعال هستند و با فرستادن امواج به اطراف فعالیت میکنند که این امر آنها را به اهدافی مناسب برای موشک هرمز -۱ تبدیل میکند. اصابت حتی یک فروند از موشکهای هرمز ۱ به پل فرماندهی ناوهای هواپیمابر آمریکا که محل قرارگیری این رادارهای میباشد به راحتی میتواند این شناورهای عظیم را از حالت عملیاتی خارج کند.
باید گفت نکته دیگر در مورد سامانه موشکی هرمز -۱ بحث تحرک بالای این سامانه است که بر روی یک پرتابگر با تحرک بالا قرار دارد. شلیک این موشک به همراه شلیک موشکی مثل خلیج فارس میتواند برای هر دشمنی در سطح دریا یک کابوس واقعی باشد، زیرا حالا دشمن با دو نوع موشک فوق العاده سریع رو به رو است که از دو سیستم هدایتی کاملا متفاوت بهره برده و مقابله با هر کدام از آنها مشکلات خاص خود را دارد.
منبع:خبرگزاری دفاع مقدس http://defapress.ir/Fa/News/23799
این متن با اندکی تغییر از روی متن اصلی بر روی وبلاگ قرار گرفته است. متن اصلی درخبرگزاری دفاع مقدس موجود است.